Library of Component in Gambas3

1) Libraries

Bron: gambaswiki.org/wiki/doc/library

Library
Een library dient om gemeenschappelijk code tussen verschillende projecten te delen.

Een library is een Gambas programmma (executable), dat gebruikt kan worden in een ander project.

Voor eigen gebruik ga je dus steeds een library gebruiken, en geen component.

Locatie

Als een gambas project een library lib01 nodig heeft, wordt die gezocht op volgende plaatsen
(en ook in deze volgorde):

  • 1) uitvoerbare projectdirectory/lib01.gambas
  • 2) $XDG_DATA_HOME/gambas3/lib/vendorname/lib01:versie.gambas
  • 3) ~/.local/share/gambas3/lib/vendorname/lib01:version.gambas
  • 4) Project-Property_Tab_Library_directory-value/vendorname/lib01:versie.gambas
  • 5) /usr/lib[/multiarch]/gambas3/vendorname/lib01:versie.gambas
  • 6) /usr/bin/vendorname/lib01:versie.gambas

1. is de oudste manier
2./3. hangt af van het bestaan van $XDG_DATA_HOME, en gaat over installatie voor de user (single userwide copy; bv handig tijdens testen).
4. is een instelling in het gebruikend gambasproject (project eigenschappen)
5. is voor gebruik op een meergebruikerssysteem, waar je de library wil delen/gemeenschappelijk (dezelfde) gebruiken.
6. zoals 5., maar bij 6. gaat een gewoon gambas programma gebruikt worden als library (oudere manier).

$XDG_DATA_HOME hoort bij de specificaties van freedesktop.org en veronderstelt een basisdirectory waarin gebruikers-data wordt opgeslagen. Vgl $XDG_CONFIG_HOME voor gebruikers configuratie gegevens.

vendorname: zie Projecteigenschappen, veld “vendor” (of “verkoper” in de NL-talige versie).
Als deze leeg gebleven is bij creatie van de library, krijgt de locatie de mapnaam “(unknown)”:
.local/share/gambas3/lib/(unknown)/myownlib:0.0.1.gambas
Als je de vendorname alsnog invult, komt de lib in de nieuwe directory struktuur -inclusief die vendorname- terecht (en blijft de “unknown” versie bestaan).

Maken

Zie Een eigen Library (maken)

Je kan ze ook op niveau van het systeem installeren (zie boven “Locatie”)

Gebruiken

Het gebruikend project: open Project, Properties. Kies “Libaries” blad. Dan krijg je een venster met het “Runtime library search path”, en een lege lijn plus lege ruimte eronder.
Met “+ Add” knop voeg je er toe.

Je krijgt een venster “Select a Library”; ik zie in mijn geval een library staan – of niet (**)- in de directory waarin dit nieuwe project zit; selecteer, “ok”.

Zichtbaar in de lijst:

vendor > Lib01 0.0.1
Location: /home/naam/.local/share/gambas3/lib/vendor/Lib01:0.0.gambas
Provides: Class1, Class2

Je kan de library hier ook verwijderen, en van plaats veranderen in de lijst.

Nota/Problemen (*)(**)
Ik had nogal eens problemen waarbij ik nadien de library niet kon gebruiken; ik kon ze niet selecteren/vinden vanuit de IDE.
De library in ~/.local/share/gambas3/lib/myvendor bleek ook een gekke naam te hebben met een dubbel versienummer.

Ik heb gemerkt dat ik best:
– Project type : normaal (ipv library)
– Compileren naar .gambas programma ineens in de juiste directory in
~/.local/share/gambas3/lib/myvendor/libprj.gambas
(of de .gambas er naar kopieren).
Library compileren door uitvoeringsbestand te maken. Dat moet voldoende zijn. Maar..
– Als je de Library gebruikt in een project op dezelfde computer, moet je de IDE sluiten en terug starten om de libraries terug te lezen, anders ziet hij de nieuwe versie van de library niet, en kan je ze niet selecteren (momenteel in Gambas 3.14.3).
– opletten met versienummer; get from VERSION of de eigen project nummering kunnen dooreen/uiteenlopen…

Meer
Meer libraries: dan moet je letten op de volgorde in deze lijst; die moet juist zijn.
(volgens documentatie: van bovenaan/eerste tot onderaan/laatste).

Gevorderd?
De documentatie houdt daar zowat op; niets over:

  • Hierarchie van libaries (upd: beetje uitleg hier)
  • Initialiseren van een library: er wordt een aanzet gemaakt maar dat is nooit/nog niet aangevuld
  • Versie-nummering

Versienummer
Als je in de library code Application.Version gebruikt in een procedure, en je roept die op vanuit een gebruikend programma, dan wordt die zo letterlijk uitgevoerd dat je de versie van je uitvoerend programma te zien krijgt, en niet die van de library.
Je kan het versienummer in een Version.txt bestandje in de Data directory van je library zetten, en de inhoud van die file terugsturen in plaats van Application.Version.
Beter nog, als je het bestand “VERSION” noemt, en in het project het vakje “Get from VERSION file” aanklikt, wordt dat ook automatisch gebruikt binnen je library programma zelf.
Zie ook Versie van je bibliotheek (Library Version)

Update v.d. library
Hoe een library updaten?
TestLib is de library.
TestLib.gambas is de executable daarvan.

De file is ook terug te vinden als:
/home/username/.local/share/gambas3/lib/vendorname/TestLib:0.0.1.gambas

TestProgram op hetzelfde systeem is het programma dat deze lib gebruikt.

Wanneer krijgt TestProgram een “nieuwe versie” van TestLib in gebruik?

  • TestLib code gewijzigd. Run TestLib. – Run TestProgram vanuit IDE. –> Nee
  • TestLib code gewijzigd. Run TestLib. – Refresh TestProgram project vanuit IDE + Run –> Nee
  • TestLib code gewijzigd. Make Executable. – Run TestProgram vanuit IDE. Ja!
    Ook: TestLib:0.0.1.gambas datum/tijd wordt aangepast;
  • TestLib code gewijzigd. Make Executable. – Nog draaiend TestProgram vanuit IDE: –> Nee

De library wordt dus geladen bij het starten van het programma.

2) Componenten

Bron:
How To Program Components In Gambas (gambaswiki.org/wiki/dev/gambas)

Component
Gambas componenten zijn gedeelde bibliotheken die geschreven zijn in C, C++ of in Gambas zelf. Ze voegen nieuwe klassen toe aan de Gambas programmeeromgeving, en vormen een uitbreiding van de Gambas taal. Ze zijn voor algemeen gebruik bestemd, en worden dus verspreid met de gambas broncode.

Component maken

Project type: Component.

Je moet in de code EXPORTEER code gebruiken en de component voorzien van alles wat de IDE nodig heeft (eigenschappen met standaardwaarden, help enz).

Ook interessant: het object model van Gambas gambaswiki.org/wiki/doc/object-model

Gambas en Raspberry Pi GPIO pinnen

Zien
Deze lijkt interessant: (van 2016)
1. Gambas GPIO and android on raspberryPi3
https://www.youtube.com/watch?v=j1HoN-ySK7Q

Deze is nog ouder (03-2015) en niet NL-talig, en ondanks de titel ook niet Engelstalig:
2. Controlling Raspberry Pi 2 GPIO with Gambas (2015)
https://www.youtube.com/watch?v=VPj_Hjh7viQ

Library
Een van de basisbenodigdheden naast gambas en een pi is een library om de raspberry pi GPIO pinnen aan te spreken (met een soort seriële communicatie):

  • wiringPi
  • pigpio

Een code-voorbeeld van gebruik vind je hier op elinux.org

libwiringPi
(Zie ook deze topic 2013 op pi forum – en blijkbaar moet je Gambas programma draaien als root)

De library moet je aanroepen in de software, in het 1e voorbeeld:
Library "/usr/local/lib/libwiringPi"

Dan worden er een aantal dingen uitgehaald, bv

Public Extern wiringPiSetup() As Integer ' blabla
Public Extern pinMode(pin as Integer, ...

Dan doet hij een “setup”:


Public sub Form_Open()
wiringPiSetup()
pinMode(7, PIN_OUTPUT)
pinMode(0, PIN_OUTPUT)
pinMode(2, PIN_OUTPUT)
pinMode(4, PWM_MODE)
pwmSetMod(0)
pwmSetClock(400)
pwmSetRang(1024)
pwmWrite(1, Slider8.Value)
End

Ik begrijp de indentatie niet zo goed, maar ik heb gewoon de code overgenomen uit zijn videootje.

Dan heeft hij nog code om naar de Arduino te sturen via de serialport1:

PUBLIC SUB _new()
' ...
serialport1.PortName= "/dev/ttyUSB0"
serialport1.speed = 9600
serialport1.
serialport1.
' enz
TRY serialport.Open()
IF Erro Then
Message.Error("Connection error in port " & serialport1.Portname)
ELSE
Try Print #serialport1, "S"
IF Error Then
Messag.Error("Error sending data .." )
Print "Cannot connect"
ELSE
Print "ok .. Connected"
ENDIF
ENDIF
END

Ook dat zou ik anders doen, nl met


WITH serialport
.Portname= "/dev/ttyUSB0"
.speed = 9600
.Parity = .None
.DataBits = .Bits8
.StopBits = .Bits1
.FlowControl = .None
END WITH

En dan stuurt hij slider informatie door naar de arduino:

Public Sub Slider3_Chang()
Dim b as Byte[]
b = [99, Slider3.Value, 101]
Write #serialport1, b AS Byte[]
End

Volgens zijn uitleg is het allemaal erg eenvoudig vanuit Gambas!

pigpio
Volgens Captain Bodgit (http://captainbodgit.blogspot.be/2016/08/raspberry-pi-gpio-gambas-pigpio-library.html) kan je ook deze pigpio (als .zip van abyz.co.uk/rpi/pigpio/) gebruiken:

wget abyz.co.uk/rpi/pigpio/pigpio.zip
Daarna:
unzip pigpio.zip
wat een mapje PIGPIO geeft, met inhoud.
cd PIGPIO
make
sudo make install

(uitgevoerd op OpenSUSE 42.3)

Printen in Gambas 3.9

(update van Printen in Gambas 3 wegens wijziging vanaf 3.4)

Algemeen
Ik ken drie manieren om te kunnen afdrukken:
– html bestand maken en printen vanuit browser (soms gemakkelijk als je voor web toepassing werkt web=print)
– printen vanuit gambas (zie hieronder – is wat zoeken naar layout-kenmerken voor print)
ps: hier kan je bij het printvenster nog altijd ipv een printer te kiezen, print naar pdf selecteren.
– pdf maken? De pdf component dient blijkbaar enkel om pdf bestanden te lezen en weer te geven, niet om ze te maken. Elders wordt gesproken over printen naar pdf (ipv naar printer; zie boven).
Ideaal zou zijn dat je eenvoudig pdf bestanden kan maken vanuit gambas, en print vanuit de pdf-viewer; handig als je universeel bestand wil hebben dat je ook kan attachen aan mail, bewaren als archief enz.

Gambas3 printvoorbeeld
Bij deze Gambas 3.9 zit een printvoorbeeld, dat werkt met een Printer object dat op de Form geplaatst is
(Ik ga die in code te definiëren omdat ik een module gebruik en geen form)
In het printvoorbeeld is er één voor tekst: “prtText”, en één voor beeld “prtImage”.

Op de form geselecteerd zie je de eigenschappen:

Class: Printer
Name: prtText
Group :
CollateCopies: False
Duplex: Simplex
FullPage : False
GrayScale: False
Orientation: Portrait
Paper: A4
Public: False
ReverseOrder: False
X: 434
Y: 217

Op de FMain form zien we:

  • TextAerea “txtText” (deze bevat de opgemaakte text met html codes zichtbaar)
  • ScrollArea “scrText” (deze bevat de opgemaakte tekst met de opmaak in werking)

Net daarboven een ButtonBox “txtFontText” die de naam van de font bevat. Die wordt bij openen gevuld met een font “17”, en heeft een knop om een andere font te kiezen.

De tekst wordt klaargezet in op de form (eventueel geladen uit een bestand) in txtText en scrText.

Er zijn vier methoden voor print:

  • Begin()
  • Paginate()
  • Draw()
  • End()

Er zijn twee verplichte methoden voor prtText:

prtText_Begin()
en
prtText_Draw()

Het printen wordt gestart vanuit een button en dat aktiveert:

If prtText.Configure() Then Return
Inc Application.Busy
prtText.Print
Dec Application.Busy

De methodes Begin en Draw worden door het .Print commando automatisch aan geroepen, maar je moet ze dus wel zelf voorzien.

In de Draw methode geef je de tekst die geprint moet worden als één van de parameters.

Geprobeerd om de essentie even uit het printvoorbeeld van Gambas zelf te halen, met eigen variabele namen:

Form
FMain:
– bovenaan een listbox lsbxLog, een knop btPrint, en een printer object, dat ik “Printer1” noem.
– eronder een tabPanel1 met 4 tabs: Text from file, -from screen, image, drawing
– de TAB’s:
— from file: FileChooser1 en TextArea1
— from screen: FontChooser1 (en nog niet gebruikte ScrollAreaText)

Code

' Gambas class file
Public $fLeftMargin As Float = 10
Public $fStartLine As Float = 15
'
'
Public Sub Form_Open()
'
End
'
'
Public Sub FileChooser1_Change()
  '
  Try TextArea1.Text = File.Load(FileChooser1.Value)
  '
End
'
'
Public Sub btPrint_Click()
  '
  Dim bDone As Boolean
  '
  If Printer1.Configure() Then Return
  btPrint.Enabled = False
  Inc Application.Busy
  '
  bDone = Printer1.Print()
  '
  Dec Application.Busy
  btPrint.Enabled = True
  '
End
'
'
Public Sub Printer1_Begin()
 '  
End
'
'
Public Sub Printer1_Draw()
  '
  Select TabPanel1.Index
    Case 0
      lsbxLog.Add("from file", 0)
      printFromFile(FileChooser1.Value)
    Case 1
      lsbxLog.Add("from text", 0)
      printRichText(FileChooser1.Value)
    Case 2
      lsbxLog.Add("from image", 0)
    Case 3 
      lsbxLog.Add("from drawing", 0)
  End Select
  '
End
'
'
Public Sub Printer1_End()
  '
End
'
'
Public Sub printFromFile(sFileName As String)
  ' title = filename
  Paint.Font.Bold = True
  Paint.DrawText(sFileName, $fLeftMargin, $fStartLine, 700, 1400, Align.TopNormal)
  ' text
  Paint.Font.bold = False
  Paint.DrawText(File.Load(sFileName), $fLeftMargin, $fStartLine + 100, 700, 1400, Align.TopNormal)  ' this works but without further adjustments, the text in the lines runs from the page and is lost
  '
End
'
'
Public Sub printRichText(sFileName As String)
  '
  Dim myText As String
  '
  myText = "< H 3 >" & sFileName & "< / H 3 > " & gb.NewLine
  myText &= File.Load(sFileName)
  '
  Try Paint.Font = FontChooser1.Value
  '
  Paint.DrawRichText(myText, $fLeftMargin, $fStartLine, 9500, 1400, Align.TopNormal)
  '
End

nb:
De html codes een beetje uitgerokken om ze te kunnen zetten.
De juiste impact van de “width” bv 700 in eerste; geen?

In printRichText geeft 700 een smalle kolom, en 9500 een hele bladbreedte, maar dat hangt natuurlijk af van allerlei.

als ik tijd heb vul ik aan met de images/drawings

Git en Gambas

Zie ook linuxuser.copyleft.be (Reeks Githandboek (nl)commando’s vbbranch, mergeGitLab vbgit en gambas)

Hoe Git gebruiken met Gambas?

Een nieuw project “ProjectToTrack” is net aangemaakt. We weten dat de broncode in .src/ zit (source). Verder heeft het project een directory die er – verborgen bestanden inbegrepen- zo uitziet:

copyleft@linuxbox:~/Test/MyProjectToTrack/ProjectToTrack> ls -lFA

total 28
drwxr-xr-x 2 copyleft users 6 Jun 6 16:10 .action/
-rw-r--r-- 1 copyleft users 33 Jun 6 16:10 .directory
drwxr-xr-x 2 copyleft users 19 Jun 6 16:11 .gambas/
-rw-r--r-- 1 copyleft users 123 Jun 6 16:10 .gitignore
drwxr-xr-x 2 copyleft users 6 Jun 6 16:10 .hidden/
-rw-r--r-- 1 copyleft users 10680 Jun 6 16:10 .icon.png
drwxr-xr-x 2 copyleft users 6 Jun 6 16:11 .lang/
-rw-r--r-- 1 copyleft users 0 Jun 6 16:10 .lock
-rw-r--r-- 1 copyleft users 165 Jun 6 16:10 .project
drwxr-xr-x 2 copyleft users 63 Jun 6 16:11 .src/
-rw-r--r-- 1 copyleft users 57 Jun 6 16:11 .startup

Gambas maakt een (onzichtbaar) bestand aan “.gitignore”

Daarin staat:

#---- Gambas files to ignore (v1)
*.gambas
.lock
*~
core
core.*
vgcore
vgcore.*
.kdbg*
.*.prof
.lang/*.pot
.gambas/*
.settings
#----

Dat moet er voor zorgen dat bij gebruik van git deze bestanden niet meer opgenomen worden.

Update 30/10/2018: Settings
Ik merk dat één van de bestanden die mee wijzigt na het gebruiken van de Gambas IDE er eigenlijk ook uit mag:

.settings

Dat bevat lokale tellers, gegevens over de bestanden die open stonden, locatie van vensters en de plaats waar het uitvoerbare bestand naar toe moet (.gambas).

Update: Gambas en git

HSplit en VSplit containers

Ik heb me lang afgevraagd hoe ik een HSplit container juist moest gebruiken.
De eerste stap is eenvoudig: je tekent een rechthoek met de HSplit tool.
Daarin zet je bv twee TableViews. Je kan ze dan met een vertikale balk groter en kleiner maken, waarbij de andere omgekeerd de resterende ruimte vult.

Hier de hiërarchie van kadertjes:

FMain: Arrangement = vertical
– HBox1: Expand = true
– – HSplit2: Expand = true
– – – TableView1: Expand = true, Autoresize = true
– – – TableView2: Expand = true, Autoresize = false

Ik wil TableView2 kleiner hebben, smaller eigenlijk, dan TableView1.

Maar ik vind nergens in de eigenschappen van de HSplit hoe ik dat kan instellen, bv in %, of op een vaste beginlijn.

Bij het openen van het scherm is de HSplit mooi in het midden ingesteld, hoewel in het ontwerpscherm TableView1 veel groter is dan TableView2.

In een gambas mailinglist vond ik een verwijzing naar de “layout”, die geen zichtbare eigenschap is in de IDE.

Nu heb ik in Form_Open() de volgende lijn achteraan staan:

HSplit2.Layout = [3, 1]

Dit geeft het effect van 3/4 TableView1 en 1/4 TableView2.

De instelling van de HSplit wordt niet mee bewaard met Settings.Write(Me) van een Form.

Objecten die een array bevatten

Array in een Klasse

Een objectklasse kan gegevens en methoden bevatten, maar ook bv een array. Die array kan bestaan uit getallen of tekst, maar kan ook weer uit objecten bestaan.

Ik maak een object met twee arrays;

  • 1 met string elementen
  • 1 met ‘object2’ elementen.

Object2 bevat enkel twee eigenschappen ter demonstratie: een tekstveld en een getal.

Een testprogramma maakt eerst de objecten en vult de arrays.

Daarna kan elk van de arrays weergegeven worden in een tabel.

(upd) Code testprogramma zie verder, maar eerst een opmerkig:

embedded arrays
Er wordt op online Gambas documentatie gewezen op het probleem van “embedded arrays” (lees meer).

Het testprogramma ziet er zo uit; het aantal elementen wordt bepaald door het getal, de tekst die opgeslagen wordt door het tekst-invulveld:

ArraysInObjectsFMainEdit

Als het draait:

ArraysInObjectsFMainRun

Hieronder de broncode … Continue reading

Klik en sleep van TableView naar GridView

Klik en sleep
De eenvoudige voorbeelden van klik en sleep met de muis, zoals die waarbij een tekst van een TextBox naar een TextLabel worden gesleept, schieten te kort als je een TableView of een GridView gebruikt (beiden even roosters genoemd). Immers: je kan een heel rooster slepen naar een ander rooster en daar allerlei leuke dingen mee doen, maar meestal is dat niet de bedoeling.

Cel in plaats van rooster
Je wil een bepaald vakje, één cel, of eerder nog de inhoud daarvan, naar een andere plaats slepen. De bestemming is dan niet een element als TextBox of GridView, maar ook weer een bepaalde cel van een TableView of GridView rooster.

Drag..
De basis blijft hetzelfde:
Voor de vertrekplaats moet een _MouseDrag() gemaakt worden:

PUBLIC SUB TableView1_MouseDrag()
  IF Mouse.Left
    Drag.Icon = PictureBox1.Picture
    TableView1.Drag(TableView1[TableView1.Row, TableView1.Column].Text)
  ENDIF
END

Ik heb in de IDE op voorhand een PictureBox1 op FMain gezet, er in de IDE een beeldje voor gekozen uit de verzameling (stock), en die PictureBox1.Visible op FALSE gezet.

.. en Drop
De bestemming moet als eigenschap Drop = TRUE hebben:

GridView1.Drop = TRUE

en er moet drop code gemaakt worden:

PUBLIC SUB GridView1_Drop()
  GridView1[GridView1.RowAt(Drag.y), GridView1.ColumnAt(Drag.X)].Text = Drag.Data
END

Om de data in de Text te krijgen van de gewenste cel op rij, kolom

GridView1[row, column].Text = Drag.Data

moet je die coördinaten eerst detecteren:

GridView1.RowAt(Drag.y)
GridView1.ColumnAt(Drag.X)

Dit is de kleine “truuk” om het klikken en slepen tussen TableViews en GridViews mogelijk te maken.
Er zit nog wel een addertje onder het gras: als je een beetje buiten de bestaande cellen sleept en daar in het gridview gebied onder de laatste rij cellen bv loslaat, zijn de coördinaten niet gedefineerd. Crash!

Dus:
TRY GridView1[GridView1.RowAt(Drag.y), GridView1.ColumnAt(Drag.X)].Text = Drag.Data

Verder moet je de code aanvullen met alles wat moet gebeuren, zoals opslaan in een databank, berekeningen enz.

Gambas script als shell script

Ben je zodanig aan Gambas verslingerd dat je een shell script liefst in Gambas schrijft?

Eenvoudig script

Het eenvoudigste voorbeeld is altijd de “Hello World”; maak een tekstbestand helloGambas.sh in ~/bin met als inhoud:

#!/usr/bin/gbs2
Public Sub Main()
   Print "Hello Gambas World v. " & System.Version
End

De eerste lijn geeft aan waarmee dit script moet uitgevoerd worden. Daarvoor kijk je waar gambas staat, bv met “which gbs2”; het antwoord op OpenSuse: /usr/bin/gbs2, elders bv /usr/local/bin/gbs2, enz.

Als je met Gambas versie 3 werkt is het :

#!/usr/bin/gbs3
Public Sub Main()
   Print "Hello Gambas World v. " & System.Version
End

Pas ook hier de eerste lijn aan aan je eigen systeem.

Maak het script uitvoerbaar
chmod +x helloGambas.sh
En start het van de commandolijn met de naam: ./helloGambas.sh

De uitvoer moet natuurlijk

Hello Gambas World v. 2

of

Hello Gambas World v. 3

zijn.

Nu heb je een script dat je kan starten vanop de commandolijn, net zoals je andere shell scripts.

Programma in plaats van script

Als je een veel groter/uitgebreider programma wil laten draaien, kan dat door een nieuw project te openen, kies bij Project Type voor “Command Line Application”.

Dan krijg je geen FMain, dus geen venster dat geopend wordt bij het starten van het programma.
Je krijgt wel een MMain als startende module, en je kan klassen bijmaken enz.

Andere opties mag je wel aankruisen, zoals “settings file managament” en “database access”.

Het uiteindelijke programma compileer je tot mijnProgramma.gambas, en je maakt het uitvoerbaar als het dat nog niet zou zijn.

Je kan dat programma dan aanroepen vanin een shell script, bv:
/home/username/bin/runTest.sh
met als inhoud:
/home/username/uitvoerbaar/mijnProgramma.gambas

In het script kan je ervoor of erna een touch doen naar een bestand om te checken of het script gelopen heeft:


touch /home/username/startedScript.txt
/home/username/uitvoerbaar/mijnProgramma.gambas

Als je vanuit dit shell script je gambas programma kan starten, kan je runTest.sh opnemen in de cron jobs: uitvoeren vanuit de cron jobs,.

Verdere interessante mogelijkheden zijn: een script laten uitvoeren als CGI script in een webserver, …