Gambas3 na update naar opensuse 15.3

Hier treedt een bekend probleem op, met de foutmelding

gbx3: unable to find startup file

als je op de commandolijn gambas3 probeert te starten.
(omdat het uit het menu niet lukt – dan krijg je schijnbaar geen reaktie).

Ga naar softwarebeheer in Yast, zoek “gambas3” en vink de nog niet geïnstalleerde onderdelen aan, bv:

gambas3-gb-gtk3, gambas3-gb-inotify, gambas3-gb-jit, gambas3-gb-media, gambas3-gb-option, gambas3-gb-report2, gambas3-gb-scanner

Vooral “gambas3-gb-jit” is belangrijk.
Installeer, en start.

Versie van je bibliotheek (Library Version)

De versie van je eigen programma en die van Gambas kennen we al, maar hoe kennen we de versies van de libraries die we gebruiken?
In de programmeeromgeving kan je die vinden in Project, Eigenschappen, Bibliotheken, maar hoe kunnen we in een lopend programma weergeven welke versie van bibliotheken er gebruikt worden?

Library versie
Voor mijn eigen libraries kan ik het oplossen door een functie te maken die het versienummer levert.
In het library project gebruik ik een bestand met de naam VERSION (volledig in hoofdletters).
Dat is ook voorzien in de IDE: vink aan bij project: “Haal uit ‘VERSION’ bestand”.

Dan maak ik een method die ik getVersion() noem en die me de versie uitleest en doorspeelt:

Return File.Load("VERSION")

Tussen de methodes van de klasse zie je nu ook getVersion() staan.

ps: In Gambas kan je die informatie vinden in het verborgen .project bestand.
Library=:supplier/SomeLib:0.2

Gebruikte Libraries
(Upd. 07-2023)

Een Gambas programma (applicatie/project) dat één of meer libraries gebruikt, is voor zijn werking afhankelijk van de versies daarvan; je moet dus te weten kunnen komen welke versies van de libraries je moet installeren om het programma goed te draaien.
Ik standaardiseer daarvoor op een bestand “Libraries.txt”, waarin ik in volgorde de libraries opsom met hun versienummer, 1 per lijn, en in volgorde van afhankelijkheid; bv DataContext gebruikt zelf RunCounter, dan:

RunCounter 0.0.1
DataContext 0.2.9

Als tijdens de ontwikkeling van het programma overgeschakeld wordt naar RunCounter 0.0.2 dan pas je in Libraries.txt deze versie aan, en dan weet je dat het de bedoeling is met die versie te werken.

Gambas3 op Tumbleweed

Op software.opensuse.org in “Zoek”: “gambas”. Dat biedt verschillende gambas3 paketten; kies IDE voor de volledige programmeeromgeving.

De officiële gambas3 is verkrijgbaar voor Leap 15.2, voor Tumbleweed is de keuze verborgen achter “experimental” en “community packages”.

  • Bij Experimental staat versie 3.14.3, en dat is exact dezelfde als in Leap 15.2, dus zo experimenteel zal die niet zijn (misschien eerder de combinatie met tumbleweed kan ik me voorstellen).
  • Bij community kanje kiezen tussen 3.15.2 op home:munix9 en 3.15.90+git.20210318… op home:munix9:unstable. Die laatste lijkt me pas experimenteel 🙂

Ik kies 3.15.2 van munix9 community, zodat ik toch een nieuwere versie heb dan de stable van openSUSE Leap 15.2, wat nu de gewone openSUSE is.
Er worden 143 packages gedownload voor gambas3.

Er komt een menu bij: Development, met daarin Gambas3.

Updates
24/05/2024
Toestand nu is:
Education (Experimental) : 3.14.3
home:Henry15ea (Community) : 3.18.1
home:munix9 (Community) : 3.19.1
1-click install, gambas.ymp, klik om te installeren.. gambas 3.19.1 is geïnstalleerd in menu Development.

23/04/2022
Ik weet niet of ik hier op hetzelfde toestel zit als bovenbeschrven installatie, maar in ieder geval, bij een update van Tumbleweed krijg ik een melding ivm Gambas:

Problem: problem with the installed gambas3-3.16.1-4.2.x86_64
Solution 1: install gambas3-3.14.3-62.14.x86_64 from vendor openSUSE-Education
replacing gambas3-3.16.1-4.2.x86_64 from vendor obs://build.opensuse.org/home:munix9
Solution 2: keep obsolete gambas3-3.16.1-4.2.x86_64

Ik wil liever de voorheen geïnstalleerde versie 3.16 behouden dan terug te gaan naar 3.14; dus ik kies voor “keep obsolete gambas3-3.16.1-4.2.x86_64″. Het probleem is dat die vraag voor alle gambas onderdelen herhaald wordt, en je dus 100 keer oplossing 2 moet kiezen, maar dat lukt dan wel.
Misschien is er iets in te stellen in het pakketbeheer, om deze gambas te behouden in ieder geval.

Tijd vergelijken, berekening met tijd

Als je een berekening moet doen met tijden, gebruik je best de ingebouwde DateDiff.

Bv. :

DateDiff(Settings["SomeTime/Start"], Time(Now()), gb.Minute) / 60

Dit geeft een negatieve waarde als tweede parameter kleiner is.

Fout is de tijd op zich proberen te vergelijken:

IF (Settings[“SomeTime/Start”] > Time(Now()))
IF (Settings[“SomeTime/Start”] > Format(Time(Now()), “hh:mm”))

Deze laatste is dubbel fout want minuten worden niet voorgesteld door mm maar door nn.

Zie ook Rekenen met tijd (dagen).

compile gambas app van de commandolijn

Compileren: gbc3
Ga in de projectdirectory staan. Tik daar:
gbc3 -a

upd: moet blijkbaar kleine a zijn gbc3 -A

Uitvoerbaar programma:
Het uitvoerbare programma maak je door de bestemming/naam op te geven bij gba3:
gba3 -o ~/mygambasprog.gambas

Link op de desktop etc
zie vorige posts …
Icoon: http://gambas.copyleft.be/blog/archives/112
Werking gambas: http://gambas.copyleft.be/blog/uitvoeren
Source archive uitpakken, compileren en draaien: http://gambas.copyleft.be/blog/archives/148

Ongewenst sluiten tegenhouden

Een gebruiker kan per vergissing op het x teken duwen boven in de balk van het venster, als hij bv het venster wil verkleinen of vergroten. Dan sluit de applicatie onherroepelijk af.
Je kan in het Close event wel eindprocedures opnemen die data bewaren en verbindingen sluiten en zo, maar kan je ook de “Close” tegenhouden?

Ja dat kan
Maak ergens een boolean die bepaalt of het venster gesloten (m.a.w. het programma gestopt) mag worden of niet. Je kan die bv zetten als je bepaalde verbindingen of bestanden geopend hebt, processen gestart hebt enz.).
ps: Zorg dat je ook ergens een situatie voorziet dat die teruggezet wordt. Normaal zal dat zijn na het sluiten van die dingen door een normaal eind-bevel, met quit-knop of menu.

Stop Event

MMain
Public bShowHasStarted as Boolean = FALSE ' indicates active use
Public Sub Form_Close()
  If MMain.bShowHasStarted 
    Message.Info("Please stop all processes first (close files, connections etc) ")
    Stop Event
  Else
    doClose()
  Endif
End

Settings[“sSlot/sKey”]=”value”

Terminologie
Een mooi voorbeeld van benoemen van de rubriektitels in het Settings bestand is “slot” en “key”. Slot is de titel, key is de variabele naam. Beiden zijn nodig om de waarde (value) op te vragen.
Ik probeer het bewaren van instellingen door middel van de module “Settings” een beetje te stroomlijnen, vooral in het kader van het bewaren van verschillende databank-toegang omgevingen waarin een gambas3 programma gedraaid wordt: ontwikkeling, test, ingebruik (development, testing, in production).

Veel van het gebruik van “Settings” zit vervat in deze code:

Dim sSlot, sKey as String
'
For Each sSlot In Settings.Keys
  Print sSlot
  For Each sKey In Settings.Keys[sSlot]
    Print sKey & ": " & Settings[sSlot &/ sKey]
  Next
Next

Een klasse kan helpen bij het beheren; bv CDataContext.

(wordt aan gewerkt)

In memorial: Domotiga

Spijtig genoeg voor iedereen die met Gambas3 en Raspberry Pi werkt, is Domotiga al een tijdje verdwenen, ik schat van ongeveer 2015. De website www.domotiga.nl ging ergens in de zomer van 2015 (mei?) over in de site van CyberJunky’s Blog, alter ego van een zekere Ron “RDNZL”, de auteur van Domotiga. Die naam herken je zeker als je op de Gambas mailinglist ingeschreven was, daar was hij erg aktief meen ik mij te herinneren, en daarmee ook een aanwinst voor Gambas gebruikers in het algemeen.
Op CyberJunky vond je nog links naar Domotiga en DomotiYii, maar ondertussen lijkt er enkel een wordpress reklamesite van één of ander netwerk op de domeinnaam domotiga.nl te staan.

Ergens las ik dat de maker van Domotiga zelf overstapte op een ander systeem voor zijn domotica toepassingen (ok, dat klinkt erg onwetenschappelijk) – ik zie op de cyberjunky github pagina allerlei “Home-assistant” werk.. dat terug te volgen is tot december 2016. Home Assistant draait op Python.

Je vindt nog wel resten van Domotiga terug, bv in web.archive.org, waar je op de about pagina kan terugvinden dat Domotiga startte als een eigen versie van ‘Misterhouse”.

De laatste updates aan de Domotiga github repository vermelden (op dit moment) “May 16, 2019”, dus mogelijk draait het hier en daar nog wel…

Gambas 3.14 start niet

openSUSE 15.1 + Education repository
De oorspronkelijke Gambas 3.10 werkt normaal.
Na een upgrade en wijziging van repository naar Education en Gambas 3.14 start gambas niet.

Op de commandolijn:

gambas

gbx3: unable to find startup file

En op een andere manier, met het hele pad:

/usr/bin/gambas3.gambas

~> /usr/bin/gambas3.gambas 
ERROR: #27: Cannot load component 'gb.jit': cannot find component

** 
** OOPS! INTERNAL ERROR. Program aborting, sorry! :-(
** Unable to find JIT._Abort() method
** 
** ERROR: Unable to find method _Abort in class Jit. Symbol not found
** 
** Please send a bug report to the gambas bugtracker [1] or to the gambas mailing-list [2].
** [1] http://gambaswiki.org/bugtracker
** [2] https://lists.gambas-basic.org/listinfo/user
** 

Daar staat alles in wat we nodig hebben:

..
Error: #27: Cannot load component ‘gb.jit’: cannot find component
..
Unable to find JIT._Abort() method

In Yast, software management, zoek “gambas3” zie je dat gb-jit niet aangevinkt staat in de lijst van gambas3 programma-onderdelen.
Dus bij-installeren:

gambas3-gb-jit

Klaar!

ps: er stonden, behalve al de debug packages, nog een paar paketten niet aangevinkt …

– gb-gtk3
– gb-inotify
– gb-media
– gb-option
– gb-scanner

Veilige verbinding met de databankserver door SSL, TLS

Eigen verbinding controleren:

login als mysql gebruiker op de server.
Checke met \s hoe de gebruikte verbinding verloopt; kijk naar “SSL”:

MariaDB [(none)]> \s
--------------
mysql Ver 15.1 Distrib 10.0.32-MariaDB, for Linux (x86_64) using readline 5.1

Connection id: 33
Current database:
Current user: copyleft@192.168.1.222
SSL: Not in use
Current pager: less
Using outfile: ''
Using delimiter: ;
Server: MariaDB
Server version: 10.0.32-MariaDB SLE 12 SP1 package
Protocol version: 10
Connection: 192.168.1.111 via TCP/IP
Server characterset: utf8
Db characterset: utf8
Client characterset: utf8
Conn. characterset: utf8
TCP port: 3306
Uptime: 32 min 34 sec

Er wordt dus geen veilige verbinding gebruikt (SSL: Not in use)

Log in op de server als root.
Kijk naar de instellingen ivm ssl :

MariaDB [(none)]> show variables like '%ssl';
+---------------+----------+
| Variable_name | Value |
+---------------+----------+
| have_openssl | YES |
| have_ssl | DISABLED |
+---------------+----------+

De SSL mogelijkheden zijn mee gecompileerd, maar niet in gebruik.

Volgende stappen:
– SSL keys instellen met juiste user, en server herstarten om SSL gebruik te aktiveren.
– Server zo instellen dat hij van buitenaf enkel SSL verbindingen beantwoordt (van binnenuit kan het nog via unix sockets dan)

Engelstalig artikel (toegepast op ubuntu) op:

https://www.digitalocean.com/community/tutorials/how-to-configure-ssl-tls-for-mysql-on-ubuntu-16-04